ناشر: انتشارات نگاه معاصر
نویسنده: مجید استوار
شابک: 9786005747744
800٬000 ریال
کالا در حال حاضر موجود نمی باشد
همسویی نمادهایی مانند «رستم» و «امامعلی(ع)» بهعنوان نماد پهلوانی و شجاعت یا «سیاوش» و «حضرت عباس» بهعنوان نماد ازخودگذشتگی و ایثار موجبات قرابت و علاقهمندی ایرانیان به فرهنگ «اسلام شیعی» را فراهم کرد. در تکاپوی تعین این همگانیت و در دورانی نزدیکتر به ما-عصر مشروطه، ورود تجدد به عرصه سیاسی- فرهنگی ایران شکاف فربهی را میان «فرهنگ ایرانی» و فرهنگ «اسلامشیعی» به وجود آورد. گرچه برخی از روشنفکران مشروطه تلاشهای بسیاری برای همسویی «گفتمان تجدد» و «گفتمان اسلامی» انجام دادند، لکن توفیقی نیافتند؛ گویا بههیچروی قرابت نمادهای این دو گفتمان امکانپذیر نبود. استوار مینویسد: «چگونه میتوان بدون نوزایش دینی، جهان تجدد را با جهان اسلام پیوند داد؟» (ص 91) ناکامی در این همگرایی، روشنفکران را بر آن داشت تا با رجعت به «ایران باستان» و همسوسازی نمادینِ «جهان باستان» و «جهان تجدد»، بتوانند طریقی برای رسیدن به اهداف مشروطه پیدا کنند، که در نهایت ماحصل این همدلی رضاشاه پهلوی بود. زینپس «پهلویها» کارگزارانی بودند جهت تحقق بیچونوچرای نمادهای غربی و متجددانه که حمایت روشنفکران غربگرا را نیز در پیداشت. رضاشاه و بهخصوص محمدرضاشاه با خوانشی جدید از زیست- جهانِ ایرانی باستان، عامدانه موجب انزوای «اسلام شیعی» و نمادهای آن شدند. نیمه اول قرن 14شمسی، دوران یکهتازی نمادهای غربی بهوسیله روشنفکران متجدد و دربار بود. ایشان با اقداماتی نظیر تاسیس مراکز فرهنگی، فراموشخانهها، تغییر چهره و زبان ایرانیان و حتی ظاهر شهرها و...، قصد داشتند هرچه سریعتر این نمادها را در فرهنگ مردمان غالب و آن را به سبک زندگی مبدل کنند. علاوه بر این پهلوی دوم با خوانشی جدید از نمادهای ایرانی، بهویژه «کوروش کبیر» بهعنوان مظهر عظمت و قدرت ایران، در مقام همسویی نمادهای ایرانی و غربی قرار گرفت. با ظهور روشنفکران مذهبی از دهه 30 به بعد، خوانشی جدید از اسلام شیعی نمایان شد که توانست نمادهای این گفتمان را در میدان اجتماعی- سیاسی کشور بازتولید کند. استوار معتقد است که چهرههایی همچون علی شریعتی و آیتالله خمینی، بهعنوان دو نفر از چهرههای نمادساز، با زنده کردن نمادهای شیعی، نمادهای غربی را به چالش کشیدند و نبرد نمادین نوینی در عرصه فرهنگی- سیاسی کشور آغاز شد. از سویی، شریعتی بهعنوان روشنفکری مذهبی با برجستهکردن نام «امام حسین» و «ابوذر»، بهعنوان نمادهای مبارز شیعی به بازتولید «اسلامی انقلابی» از اسلامی «واتیکانیزه» شده پرداخت. از دیگر سو امامخمینی با تاکید بر عاشورا و فرهنگ شهادتطلبی، بهعنوان نماد مبارزه حق علیه باطل، توانست در بسیجکردن توده مردم علیه نمادهای غربی و ضدشیعی و ایجاد فضایی انقلابی، نقش بسزایی ایفا کند.
شابک: | 9786005747744 |
دسته بندی: | عمومی |
موضوع اصلی: | تاریخ |
موضوع فرعی: | تاریخ ایران |
نوبت چاپ: | 3 |
وزن: | 316 گرم |
سال انتشار: | 1396 |
نگارش: | تألیف |
زبان: | فارسی |
قطع: | رقعی |
نوع جلد: | شومیز |
تعداد صفحه: | 272 |
پیشنهاد ما